od 17. veka: Petrovaradinska tvrđava sa Podgrađem / Barokni dragulj Novog Sada
Gotovo čitav vek gradilo se jedno od najvećih evropskih utvrđenja, a u naredna dva nastale su njegova čudesna istorija i legende koje nadilaze svako vreme.
O tome ponosno svedoči Petrovaradinski sat koji obrnutim kazaljkama pokazuje šta su vekovi doneli: da mala varoš nastala uz tvrđavu postane grad. Utvrde i kasarne sada su dom Muzeja Grada Novog Sada i Akademiji umetnosti, ateljeima i galerijama, a bedemi i vojni šančevi scenografija za jedan od najboljih muzičkih festivala u Evropi. U 21. veku Tvrđava je domaćin najznačajnijim svetskim imenima pop kulture, a polovinom 20. veka ugostila je legende Holivuda: Klinta Istvuda, Donalda Saterlenda, Berta Lankastera i Entonija Kvina.
Titulom Evropske prestonice kulture, Petrovaradinska tvrđava sa Podgrađem započinje obnovu koju je čekala vekovima unazad, a Gibraltar na Dunavu i barokni dragulj Novog Sada polako ostvaruje i viziju Monmartra na Dunavu.
od 18. veka: Almaški kraj / Romantični duh grada
Jedinstvene u Novom Sadu, uske, krivudave ulice Almaškog kraja odaju utisak najsevernijeg mediteranskog grada. Ponosni na svoje duhovno, kulturno i industrijsko nasleđe, stari Almašani, kao najstariji Novosađani, uvek su išli korak ispred vremena.
U njihovom kraju živela su najveća imena našeg romantizma, Zmaj i Laza Kostić, a pesnički duh očuvao se u nazivima ulica najstarijeg novosadskog kraja.
Baš ovde se nalaze najveća pravoslavna crkva u Novom Sadu, Akademija umetnosti, radionice Srpskog narodnog pozorišta i Arhiva Grada Novog Sada, ali i jedna od najstarijih nevladinih organizacija u Evropi, Matica srpska.
Ranije pokrenute inicijative ostvarene su uz titulu Evropske prestonice kulture – Almaški kraj i zvanično postaje dragocenost grada i 2022. godinu dočekuje kao zaštićena kulturno-istorijska celina, a dva veka stara fabrika za bojenje svile obnovljena je kao Kulturna stanica Svilara. Sa svojim autentičnim dimnjakom, Svilara je danas orijentir i ponos Novosađana.
od 19. veka: Centar grada / Srpska Atina
Centar grada je i danas središte kulture Novog Sada, gde se na svakom koraku sreću galerije, muzeji, biblioteke i pozorišta. Ovde su se tokom 19. veka okupljali najveći srpski intelektualci i umetnici stvarajući Srpsku Atinu. Istu onu, koja će u 20. i 21. veku Novosađanima predstaviti majstore pisane reči: Tagoru, Ljosu, Pamuka i Handkea i muzičke virtuoze Rubinštajna, Ojstraha, Luja Armstronga i Četa Bejkera.
Dočekujući titulu Evropske prestonice kulture, ovde je stvoren i Doček – jedinstvena proslava dve Nove godine u Evropi. Slaveći interkulturalnost, Novi Sad obeležava dva računanja vremena, dva kalendara i dva pisma kroz izvođačku i vizuelnu umetnost.
Za samo četiri godine Doček je programom, produkcijom, ali i umetničkim kvalitetom, pozicionirao Srpsku Atinu kao buduću Evropsku prestonicu kulture. Zato su 13. januar i 31. decembar 2022. godine odabrani za termine svečanog otvaranja, odnosno zatvaranja godine titule.
od 20. veka: Veliki Liman / Novi pogon stvaralaštva
Zahvaljujući Evropskoj prestonici kulture Novosađani ponovo otkrivaju istoriju i ime srpskog Liverpula – Veliki Liman.
Spajanjem industrijskog nasleđa, kulture i sporta, Veliki Liman će početi da priča svojih Sto godina samoće, jer baš ovde je u 20. veku nastao moderni Novi Sad.
Na plažama Velikog Limana sretao se mladi ljubavni par naučnika, Mileva Marić i Albert Ajnšajn, ali su se tokom Novosadske racije rastajale čitave porodice, nestajući ispod zaleđenog Dunava.
Gde je monarhija gradila industriju kao rezultat preduzimljivog duha građanskog društva, republika ju je u ime naroda oduzimala, dajući je na upravljanje radničkoj klasi.
Gde su u dva bombardovanja tokom 20. veka nestajali fabrike i mostovi, nicali su šampioni u sportu i znanju.
Tokom 2022. godine u novom centru stvaralaštva na Velikom Limanu, u obnovljenoj Fabrici, Radionici, Čeličani, Cinkari, Gvožđari i drugim zaboravljenim prostorima, spojiće se industrijsko nasleđe, umetnost i kultura.
21. vek Mreža kultrunih stanica / Kultura svuda i do svih
I konačno, jedan od pokazatelja da je Novi Sad grad koji kulturu živi, jeste i mreža kulturnih stanica. Ovaj jedinstveni model u Evropi čine kako novi, tako i obnovljeni prostori za kulturu u svim delovima grada, a svi sugrađani postaju uključeni u ostvarivanje vizije za Početak novog. Sada!
Buduća Evropska prestonica kulture već u fazi pripreme je dovela kulturu svuda i do svih: trenutno osam kulturnih stanica doprinelo je širenju sadržaja i preispitivanju kulturnog identiteta Novog Sada.
Svilara, Eđšeg, Barka, Mlin, Bukovac, Rumenka, OPENS i pokretna Kulturna stanica Karavan, postali su ne samo centri dešavanja, nego i omiljena mesta za neformalna okupljanja sugrađana, koja čuvaju autentičnost svog kraja. Time se trajno menja kulturna mapa Novog Sada, jer novi prostori čine još jednu mikrodestinaciju koja se mora posetiti, dok kultura u Novom Sadu postaje način života.
